Strzałkowo w czasach średniowiecza

wpis w: Aktualności | 0

Pierwszym pewnym zapisem dotyczącym Strzałkowa na Zawkrzu jest informacja o Andrzeju Śledziu, dworzaninie książąt płockich w 1430 r.

Strzałkowo.  Nazwa Strzałkowo jest dzierżawczą, wywodzi się od imienia Strzałek/Strzałko, znanego w Polsce średniowiecznej od XII w. Nazwa Strzałkowo na Zawkrzu została jednak nietrafnie powiązana przez Annę Borkiewicz Celińską z zapisami dotyczącymi Kroczewa, gniazda Grabiów w ziemi zakroczymskiej, gdzie idzie o Strzałkowo (XV w.), tj. późniejsze Strzałki w posiadaniu Grabiów w ziemi rawskiej. Na Mazowszu były przeto dwie osady o nazwie Strzałkowo. Pierwszym pewnym zapisem dotyczącym Strzałkowa na Zawkrzu jest zatem informacja o Andrzeju Śledziu, dworzaninie książąt płockich w 1430 r.; wystąpił w Płocku 10 VII 1430 r. na dokumencie dla Mikołaja z Nieborowa, kasztelana sochaczewskiego, jako pierwszy z trzech dworzan. Później, zapewne już od 1434 r. był dworzaninem Włodzisława I płockiego, występował na wielu listach świadków jego aktów prawnych w metryce książęcej. Został kolejno  z nominacji tegoż księcia płockiego sędzią zawkrzeńskim (1445-1452) i cześnikiem płockim (1452-1454); pisał się ze Strzałkowa, był bratem Marcina Śledzia z Miszewa Prusów [Miszewko Strzałkowskie], gniazda Prusów pod Płockiem w ziemi płockiej  Andrzej Śledź pozostawił jedynie córki, zatem krewni męscy mogli je spłacić. W 1469 r. istotnie spłacił je stryj Marcin Śledź z Miszewa, podstoli płocki z dóbr ojcowskich i macierzystych Strzałkowo i Bolewo na Zawkrzu oraz ze Swaszyc (zaginionych) i Glinic w ziemi zakroczymskiej (par. Winnica). W 1477 r.  wystąpił Jan [Biały] Śledź ze Strzałkowa, żonaty z Katarzyną córką zmarłego już Mikołaja Nagórki z Dzierzgowa, możnego z rodu Boleściców. W 1483 r. Katarzyna, córka Andrzeja [Śledzia] cześnika płockiego, żona Mikołaja z Białynina została spłacona z dóbr w Węgrze w ziemi ciechanowskiej po swoim stryju Janie Białym Śledziu przez księdza Macieja dziedzica i plebana w Węgrze, syna Marcina Śledzia podstolego. W 1486 r. wystąpiły dzieci Jana Białego Śledzia ze Strzałkowa: Andrzej, Jan, Stanisław oraz Katarzyna i Barbara. W 1512 r. jest znany Jan ze Strzałkowa, tj. syn Jana Śledzia a w 1527 r. Andrzej Strzałkowski z diecezji płockiej, syn tegoż Jana, został studentem Uniwersytetu Krakowskiego

W 1531 r. Strzałkowo miało 16 włók kmiecych. W 1578 r. Strzałkowo miało aż 18 włók osiadłych, 11 zagrodników bez roli, 3 rzemieślników oraz piekarza. Powinien być też duży folwark z przyległościami. Była to jedna z większych wsi Zawkrza. W XIX w. wieś Strzałkowo liczyła 354 mr., tj. niespełna 12 włók kmiecych, znacznie mniej niż w XVI w.; folwark Strzałkowo obejmował 807 mr., tj. blisko 27 włók, ponadto folwark Strzałkowo albo Morawy miał 328 mr., a wieś Morawy jedynie 31 mr. Razem dobra Strzałkowo obejmowały ok. 51 włók.

Autor opracowania dr Kazimierz Pacuski.

(obrazek wyróżniający post – fragment mapy „Mazowsze w drugiej połowie XVI wieku” IH PAN)

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.