Dla zabezpieczenia należytej obsługi parafii Żmijewo na czas choroby jej administratora ks. Grzegorza Dziubackiego bp Wnukowski decyzją z 18 maja 1907 roku powierzył Parafię Żmijewo administratorowi Stupska ks. Fabianowi Korzybskiemu:
Do JWJ ks Kanonika Stanisława Ordona Dziekana Dekanatu Mławskiego
Dla zapewnienia należytej obsługi parafii Żmijewa na czas choroby miejscowego Adm. JW Grzegorza Dziubackiego Najdostojniejszy Pasterz Diecezji polecił powierzyć rzeczoną parafię (…) sąsiedniemu administratorowi ze Stupska JW Fabijanowi Korzybskiemu na następujących warunkach...
Ks. Grzegorz Dziubacki zmarł 31 sierpnia 1907 roku w wieku 71 lat. Pochowany został na cmentarzu w Żmijewie – więcej informacji – Jesienna refleksja
Ks. Fabian Korzybski urodził się w roku 1862, święcenia kapłańskie przyjął w 1887, zmarł w 1945. Naszą parafią administrował w latach 1893 – 1908. W roku 1913 ks. Korzybski był współzałożycielem i pierwszym prezesem Ochotniczej Straży Pożarnej w Dłutowie.
Dzięki informacji p. Romana Żmijewskiego (komentarze) o Wacławie Wojtulanisie uzupełniamy informację o ks. Korzybskim:
Korzybski Fabian
Był proboszczem parafii Stupsk koło Mławy. Oskarżono go o to, że często zbierał u siebie na narady okolicznych ziemian i za jego wiedzą znani działacze tamtej okolicy Wojtulanis i Koniec gromadzili włościan, przemówili do nich w duchu powstańczym i rozdawali im teksty rewolucyjnych pieśni.
Żródło: Ks. Michał Marian Grzybowski
Duchowieństwo katolickie diecezji płockiej w okresie powstania styczniowego, Rocznik Towarzystwa Naukowego Płockiego 5, 25-42, 2013
Wacław Wojtulanis urodził się w 1882 w Mławie, tu uczył się do 15 roku życia, następnie pracował w fabrykach, w polu, na kolei. Od 18 roku życia organizował tajne koła młodzieży rzemieślniczej, robotniczej i drobnourzędniczej, zaczął działać na wsi. Stopniowo rozszerzał działalność na ziemię płocką, Prusy, ziemię radomską i Podlasie. W 1906 został powołany na stanowisko instruktora kółek rolniczych w Płocku, w roku 1909 studiował na Akademii Rolniczej w Taborze i Dublanach. Po powrocie do Płocka pracował na poprzednim stanowisku, następnie jako referent Komisarza Ziemskiego, potem jako Inspektor Ziemski na okręg Płocko-Włocławski. Od 1919 roku poseł II RP, pracował m.in w komisji rolnej. Zmarł 8 sierpnia 1919 roku w Płocku. O pomoc dla czwórki osieroconych dzieci apelował m.in ks prałat I. Lasocki który też jako pierwszy przemówił w czasie uroczystości pogrzebowych.
(opr. na podstawie – Kronika Ziemi Płockiej październik 1919, TNP)
Kim był drugi z działaczy?
11.01.2017 Dzięki kolejnym linkom p. Romana Żmijewskiego kontynuujemy temat.
Poniżej kartka z książki: Leszek Zygner, Mława w starej fotografii, Mława 2013
Możliwe, ze drugi z działaczy to właśnie Henryk Konic (1860-1934) adwokat, wykładowca UW, działacz niepodległościowy i dziedzic Ratowa (za http://ratowoklasztor.blog.pl )
Roman Żmijewski
Dziękuję za publikację tego ciekawego dokumentu. Odnośnie Ks. Korzybskiego, można jeszcze dodać, że był represjonowany przez władze carskie za działalność narodową. Jak podaje Ks. Michał M. Grzybowski – „…Był proboszczem parafii Stupsk koło Mławy. Oskarżono go o to, że często zbierał u siebie na narady okolicznych ziemian i za jego wiedzą znani działacze tamtej okolicy Wojtulanis i Koniec gromadzili włościan, przemówili do nich w duchu powstańczym i rozdawali im teksty rewolucyjnych pieśni …”. Dodam, że w parafii żmijewskiej pracował do końca września 1907 roku.
admin
Dziękujemy za komentarz. Z tą informacją z okresu powstania styczniowego jest pewien dylemat poruszony w komentarzu do wpisu:
http://www.parafiastupsk.pl/aktualnosci/dekanat-mlawski-1890-1891/
Z nazwiskami Wojtulanis i Koniec też nie spotkałam się w innych źródłach. Ale może to kwestia czasu…
Roman Żmijewski
Myślę, że przytoczone przez ks. Grzybowskiego – fakty dot. działania proboszcza w Stupsku nie dotyczą samego powstania styczniowego (w 1863r. ks. Fabian Korzybski miał wtedy roczek!). Z treści artykułu wynika, że ks. Grzybowski opisuje również późniejsze represyjne działania caratu. Czyli lata 1893- 1908, kiedy pracował w Stupsku ks. Korzybski- wpisują się w ten okres. Potwierdzeniem tego są wymienione osoby, tj. Wojtulanis i Koniec.
Władysław Wojulanis – to główny działacz koła endeckiego w powiecie mławskim [potwierdzony w 1901r.], a A. Koniec- Przedstawiciel Polskiej Partii Postępowej.*
*Andrzej J. Papierowski, Z dziejów endecji płockiej w latach 1897- 1914 (przyczynek historyczny), Notatki płockie 51/4-209 z 2006r.
admin
Dziękuję za informację źródłowe o działaczach NZR i PPP. Czyli Władysław Wojtulanis (1882-1919) to późniejszy urzędnik miasta Płocka i poseł II RP; więcej informacji biograficznych zawierają Notatki Płockie 44/3-180 z 1999 roku; a Koniec?
admin
3/16 grudnia 1905 Gubernator płocki G.I. Hafferberg do generał-gubernatora warszawskiego G.A.Skałona o sytuacji na terenie guberni i wystąpieniach z żądaniami praw dla języka polskiego
(…) w niedzielę 27 listopada (10.XII) w mieście Mławie procesja z uczestnictwem księży, wyszedłwszy z kościoła, udała się na były cmentarz choleryczny, gdzie jej uczestnicy postawili krzyż na mogile powstańca zabitego w 1863 roku. Na procesję tę zebrało się do 6000 ludzi. W liczbie tej było 150 konnych z orkiestrą, chorągwiami koscielnymi z polskimi herbami i godłami. Po powrocie procesji znowu do koscioła wszyscy uczestnicy trzy razy obeszli plac wokół koscioła z muzyką i śpiewem „Jeszcze Polska nie zgineła”, w procesji uczestniczyli także uczniowie i społeczność żydowska. Między innymi ziemianki: Morawska, Rudowska, mieszczanie Wojtulanis, Konic i szlachcic Wałkucki zwrócili się do narodu z przemówieniami, wzywając do bezwzglednego żądania polskiego języka tak w gminnych urzędach i szkołach, jak i w sądach gminnych, namawiali by nie płacić podatków, domagać się autonomii, nie uznawać rosyjskiego zwierzchnictwa i wytrwale realizując te żądania być solidarnymi i zgodnymi.Balkony domów były przystrojone dywanami, flagami i godłami państwowymi, a wieczorem w oknach paliły się świece. Organizatorami tej procesji byli prawie wszyscy ziemianie powiatu, większość z nich uczestniczyła wierzchem na koniach, liczni byli w narodowych, róznokolorowych strojach, włościan z powiatu było stosunkowo mało
(Źródła historyczne do dziejów Ziemi Mławskiej 1065-1956, Mława-Ciechanów 1998)