S. Petronela Krzyżewska

wpis w: Aktualności | 0

Helena, córka Józefa Krzyżewskiego i Leokadii z Zembrzuskich, urodziła się 2 stycznia 1876 roku w Krępie. Dzieciństwo spędziła w Krępie i Kuskowie, przed 1892 rokiem rodzina zamieszkała w Przasnyszu, na ul. Glinki (obecnie ul. Mazowiecka)

Jako 20-letnia dziewczyna 1 listopada 1896 roku zapukała do furty klasztoru w Kętach i została przyjęta przez mistrzynię nowicjatu s. Helenę Kowalewską.

Klasztor w Kętach na przełomie XIX i XX wieku

S. Petronela rozpoczęła nowicjat 2 lutego 1898, pierwsze śluby złożyła na ręce Matki Celiny 15 czerwca 1899, a wieczystą profesję 11 czerwca 1905.

Siostra Petronela - zdjęcie C.K dvorni fotograf Wasservogel

Przez kilka pierwszych lat młoda profeska gorliwie pracowała we wspólnocie częstochowskiej, gdzie Siostry, ze względu na wrogość zaborców rosyjskich do życia zakonnego, zamiast habitów nosiły strój świecki.

Jasna Góra w czasach misji s. Petroneli w Częstochowie

Znaczny wkład w okresie dwudziestolecia międzywojennego w rozwój częstochowskiego szkolnictwa zawodowego wniósł Zakon Zgromadzenia Sióstr Zmartwychwstania Pańskiego, który podjął się gruntownego przygotowania dziewcząt do pracy w handlu i przemyśle. Już w kwietniu 1898 roku trzy zmartwychwstanki, a wśród nich m. Jadwiga Borzęcka, przybyły – konspiracyjnie, bez habitów – do Częstochowy (na terenach zaboru rosyjskiego istniał formalny zakaz tworzenia klasztorów katolickich). Tutaj przy ul. Starej 26 zakupiły grunt i rozpoczęły budowę domu. 29 listopada 1898 roku siostry na stałe osiadły w Częstochowie, a ich nowo wybudowany dom uroczyście otwarto w czerwcu 1900 roku .

Osiedlenie się sióstr w Częstochowie miało charakter dyskretny. Ze względu na funkcjonujące prawo zmuszone były one do wyrzeczeń, zrezygnowały: z sukien zakonnych, książek religijnych, kaplicy i Najświętszego Sakramentu. Częstochowskie społeczeństwo, proboszcz, a nawet przeor Jasnej Góry nie byli świadomi faktu, że mieszkankami i właścicielkami nowo powstałego budynku zostały siostry zakonne. Wydany w 1905 roku dekret tolerancyjny nie zmienił istniejącej sytuacji. Jak pisała m. Jadwiga Borzęcka: „Nadzieja i obietnice, że rząd przywróci swobodę religii to mrzonki! Dalej trzeba ciągnąć pracę oględnie, cicho i w ukryciu. Wielkie iluzje i łatwość ujawnienia naszej tajemnicy w Królestwie na mocy tych nadziei już nam szkodzą i utrudniają biednym siostrom miejscowe stosunki (dn. 25.03.1906)” . Głównym posłannictwem zmartwychwstanek w mieście była opieka nad rekolektantkami, które zjeżdżały do Częstochowy z różnych stron Polski (z trzech zaborów). Misję tę powierzyła m. Jadwiga Borzęcka siostrze Antoninie Sołtan , którą zobowiązała również do otwarcia szwalni i pracowni haftu dla dziewcząt. Zakład ten przez wiele lat znany był jako „Dom Pani Sołtan”. W ramach prowadzonych zajęć uczennice nie tylko kształciły się zawodowo, ale pobierały także naukę z zakresu przedmiotów zakazanych: katechizmu i historii Polski. Nauczanie tych przedmiotów miało charakter konspiracyjny, a wychowanie religijne i patriotyczne stanowiło – obok kształcenia zawodowego – trzon edukacji. (Izabela WRONA-MERYK Żeńska Szkoła Przemysłowo-Handlowa Sióstr Zmartwychwstania Pańskiego w Częstochowie w latach 1918–1928)

Matka Celina, natchniona duchem apostolskim, wysyłała swe córki duchowe za ocean, by tam stały wiernie na straży katolicyzmu i polskości wśród rodaków.

W styczniu 1900 roku, z upoważnieniem J. E. Kardynała Ledóchowskiego i J. E. ks. Feehan, Arcybiskupa Chicago, Siostry Zmartwychwstania Pańskiego zostały zawezwane do Chicago, gdzie przy parafii Najświętszej Panny Maryi Anielskiej, powierzono im prowadzenie szkoły polskiej, a w 1901 roku objęły drugą szkołę w tem mieście w parafii św. Kazimierza  (Historya Polska w Ameryce)

W ten sposób w kwietniu 1910 s. Petronella przez Rzym, udała się do Chicago.

s/s Berlin

Dolny pokład

Pierwszym miejscem jej pracy była szkoła Najświętszej Maryi Panny w Chicago, gdzie z zapałem pracowała, ucząc polskie dzieci religii i języka ojczystego oraz przygotowując przedstawienia szkolne. Umiała ująć dzieci i porwać je do Pana Jezusa, to też bardzo ją kochały. Odtąd przez szereg lat S. Petronela pracowała kolejno w różnych domach Zgromadzenia jako nauczycielka.

s. Petronela - archiwum Zmartwychwstanek

Według danych spisu ludności z roku 1930 s. Petronela mieszkała w Watervliet (Alabany , stan NY) wraz z dwiema siostrami z Polski:

Od 1940 S. Petronela stale przebywała w domu prowincjalnym w Castleton, gdzie niestrudzenie szyła, haftowała szaty kościelne i bieliznę kielichową, do czego miała zamiłowanie i artystyczne uzdolnienie.

Klasztor w Castleton

Podpis s. Petroneli 1947 rok:

Historia 57 lat w Zgromadzeniu:

Na kilka lat przed śmiercią zaczęła podupadać na zdrowiu, szczególnie anemia dawała się jej we znaki, a gdy już była bardzo osłabiona, przewieziono ją do sanatorium w Mount Loretto N.Y. Zmarła 31 grudnia 1953 roku w Amsterdam, ale zwłoki przewieziono do Castleton, skąd po odprawieniu nabożeństwa pogrzebowego, kondukt wyruszył na cmentarz Najświętszego Serca Jezusowego, gdzie śmiertelne szczątki S. Petroneli spoczęły na cmentarzu przy parafii Sacred Heart Church w Castleton, oczekując wielkiego dnia Zmartwychwstania.

Dziś w Światowy Dzień Życia Konsekrowanego, w 121 rocznicę rozpoczęcia nowicjatu przez s. Petronelę jej grób ukrył śnieg… A tu już -> wiosenna odsłona cmentarza, kwiecień 2019

Serdecznie dziękuję s. Teresie Grace za zdjęcia. Sister Teresa Grace – thank you very much!

Cmentarz parafii Sacred Heart Church w Castleton 2.02.2019
Cmentarz parafii Sacred Heart Church w Castleton 2.02.2019

Dziękuję serdecznie s. Sylwii Bekus CR i s. Donacie Wołowiec CR za życzliwość i udostępnienie informacji o s. Petroneli.

Zdjęcia i dokumenty związane z s. Petronelą – archiwum Zgromadzenia. Zdjęcie Wasservogla – J.R. Krzyżewski Krzyżewscy. Rody i rodziny. Klasztor w Kętach z czasów s. Petroneli z Teresa Kalkstein C. R.  Matka Celina Borzęcka, Jasna Góra z czasów misji s. Petroneli w Częstochowie z staraczestochowa.pl. Klasztor w Castleton z Nowy Świat Nr 164 z 13 czerwca 1940

Historia Zgromadzenia

Założycielki – BŁ. Matka Celina Borzęcka i Matka Jadwiga Borzęcka

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.