O Nasielsku na łamach czasopisma Flota Narodowa, rok 1930, Nr 15-16
Z NAD RZEKI NASIELNEJ (NASIELSK)
„Miasto Nasielsk leży na niskiej płaszczyźnie nad rzeczką Nasielną w odległości 47 klm. od Warszawy, tuż przy węźle kolejowym st. Nasielsk.
Według zatwierdzonego w 1930 roku planu regulacyjnego obszar zabudowań miasta wynosi 195 ha. Ludności jest w Nasielsku 7460, w tem 47 proc. mniejszości narodowych. Ulice główniejsze, rynek i place publiczne, wszystkie są zabrukowane. Przy ulicach chodniki są cementowe, obsadzone drzewkami.
W Nasielsku jest piękny kościół katolicki w stylu gotyckim, dosyć monumentalna synagoga, wspaniały gmach szkolny, ładne budynki miejskie; rzeźnia i elektrownia oraz około 200 dosyć okazałych domów murowanych piętrowych, na przedmieściach są domy przeważnie drewniane.
Jest na miejscu: poczta, telegraf, Sąd powiatowy, Magistrat, Posterunek Policji, rejent, komisarz sądowy, 5 doktorów, 2 dentystów, 1 lekarz weterynarji, 1 adwokat, 2 obrońców sądowych, 4 felczerów, 2 kasy pożyczkowo – oszczędnościowe, 1 bank, 2 księgarnie, resursa obywatelska, T-wo dramatyczne, Towarzystwo Śpiewacze „Lira”, straż ogniowa, harcerze, towarzystwo „Sokół” męskie i żeńskie, kółka młodzieży, 2 orkiestry, liczne cechy i t. p. zrzeszenia.
Z szkolnictwa pozostała tu 7- klasowa szkoła powszechna, przedszkole, kursy wieczorowe dla analfabetów i szkoła dokształcająca rzemieślnicza (progimnazjum ogólno kształcące i szkoła handlowa średnia, zlikwidowane z braku frekwencji). Głód mieszkaniowy usuwany jest tu w miarę możności.
Przemysł Nasielska stanowią: mechaniczna fabryka guzików i słuchawek radjowych, zatrudniająca 150 robotników, 2 młyny parowe, 3 fabryczki narzędzi rolniczych, 1 fabryka mydła, 1 fabryka wyrobów betonowych, 2 olejarnie, 3 młyny produkujące kaszę, 2 warsztaty garncarskie, 120 warsztatów szewskich, 80 krawieckich, 16 stolarskich, 5 siodlarskich, 6 kołodziejskich, 16 kuźni, 6 ślusarskich, 15 masarskich, 12 piekarnianych, 5 czapniczych, 2 fabryczki wody gazowej, 3 zakłady zegarmistrzowskie i wiele innych. Handel w Nasielsku obejmuje: 2 spółdzielnie rolniczo handlowe, 1 apteka, 1 skład apteczny, 70 sklepów spożywczych, 15 bławatnych, 18 galanteryjnych, 18 z towarami wełnianemi, 26 z ubraniami, 8 z żelazem, wapnem i cementem, 12 z materjałami opałowemi, 38 sklepów rzeźniczych, 3 restauracje, 2 kawiarnie, 6 z naczyniami emaljowanemi i wiele mydlarni z naftą i t. p.
Samorząd miasto Nasielsk otrzymało w lutym 1919 roku. W tym czasie majątek miasta stanowiły: szopa straży ogniowej, walące się jatki i rzeźnia stara drewniana ogólnej wartości około 40.000 zł. Kapitałów nie było żadnych.
W pierwszych latach samorządu miasto z wysiłkiem doprowadziło powyższe budynki do stanu używalności. Dopiero od czasu stabilizacji naszej waluty, zarząd miasta mógł przystąpić do planowej pracy, mianowicie: w 1924 roku zabrukował 3 ulice i nabył 12 morgów ziemi pod rozbudowę miasta, w latach 1925 — 1926 wybudował gmach szkolny i hale targowe, w 1927 r. zabrukował rynek i 7 ulic, ułożył w części miasta chodniki cementowe, zadrzewił ulice, wybudował 2 mostki betonowe i wybudował 3 nowe studnie z pompami. W 1928 roku wybudował nową rzeźnię, założył ogród miejski na 6 morgach gruntu i urządził nową targowicę, w 1929 roku wybudował i uruchomił nową elektrownię o wysokiem napięciu. W roku bieżącym została założona szkółka drzewek dekoracyjnych, morwy i na żywopłoty oraz ma być zabrukowana ostatnia ulica w mieście i urządzone boisko sportowe na 4 morgach.
Na najbliższą przyszłość są projektowane wybudowanie domu ludowego, budowa 2 domów, każdy po 20 mieszkań dwuizbowych dla członków towarzystw spółdzielczych, budowa bocznicy do stacji kolejowej, urządzenie kanalizacji i wodociągów, budowa własnego ratusza i dalsza rozbudowa miasta według nowego planu zabudowy miasta. Obecna wartość majątku miasta wynosi 1.300.000 zł. przy ogólnem zadłużeniu 300.000 złotych. Budżety miasta Nasielska dochodzą od 120.000 zł. do 200.000 zł. rocznie.
Burmistrzem miasta Nasielska jest Feliks Rostkowski, urodzony w 1866 roku we wsi Górki, gm. Winnica, pow. Pułtuski, który po ukończeniu całego gimnazjum IV w Warszawie, przez szereg lat pracował w rolnictwie, a od 1900 roku przerzucił się na karjerę urzędniczą, odkąd pracował 5 lat jako kasjer kasy miejskiej w Nasielsku, od 1905 roku do 1915, jako referent w Warszawskim Rządzie Gubernjalnym. Po ewakuacji urzędów rosyjskich od 1 września 1915 roku do 12 listopada 1918 roku pracował, jako referent w Magistracie Warszawskim, a od 12 listopada 1918 roku dotąd pracuje bez przerwy na zajmowanem stanowisku burmistrza miasta Nasielska.
Magistrat obecny stanowią: burmistrz Feliks Rostkowski, zastępca burmistrza Alfons Klinko, oraz ławnicy: Czesław Czachorowski, Aleksander Suwiński i Moszek Kupersztejn. Radnych jest 24, według ugrupowań politycznych stanowią: 6 radnych z ND, 1 PPS, 4 z grupy robotniczej, 5 ortodoksów, 4 sjonistów i 4 z Bundu. Harmonja pracy Magistratu i Rady Miejskiej jest dobra naogół.”
O wymienionym wśród ławników Aleksandrze Suwińskim pisałam we wpisie Suwińscy w Nasielsku
Dodaj komentarz