KL Sachsenhausen – wojenne losy członków rodziny

wpis w: Aktualności | 0

Dla dwóch braci Suwińskich: Alfreda i Ireneusza plany związane z zaciągnięciem się do polskiej armii na Zachodzie skończyły się już w styczniu 1940 roku koło miejscowości Preszew na Słowacji. Aresztowani, po okresie uwięzienia w Jaśle i Tarnowie, w sierpniu 1940 roku trafili do obozu w okolicach Oranienburga.

 

jeden z listów Alfreda

 

jeden z listów Ireneusza

Alfred zmarł w lipcu 1942 roku.

Ireneusz przeżył obóz, po wyzwoleniu trafił do Lubeki a następnie do Australii. Nowy etap powojennego, 57-letniego emigracyjnego życia rozpoczął w maju 1949 roku wypływając z Neapolu by po prawie czterech tygodniach rejsu dopłynąć do Melbourne…

Transportowiec General WC Langfitt

 

 

 

Grafika i dane Ireneusza za stroną Muzeum KL Sachsenhausen
Grób Ireneusza w Adelaide
Tablica pamiątkowa na grobie rodzinnym w Rostkowie

 

###

Obozy koncentracyjne powstały na długo przed wybuchem II wojny światowej. Już w siedem tygodni po objęciu urzędu kanclerza przez Adolfa Hitlera w styczniu 1933 r., szef SS Heinrich Himmler otworzył w Dachau w Bawarii pierwszy obóz koncentracyjny, jako miejsce odosobnienia przeciwników reżimu hitlerowskiego. W październiku 1938 r. istniały już także obozy w Oranienburgu, Sachsenchausen, Buchenwaldzie, Ravensbrueck, Flossenburgu. Łączną liczbę ich więźniów szacuje się na 170 tys.
Wszystkie te obozy zmieniły swe pierwotne przeznaczenie w czasie wojny: zamykano w nich Żydów i członków ruchu oporu z krajów okupowanych, potem stały się źródłem siły niewolniczej dla zakładów zbrojeniowych, miejscem eksperymentów medycznych i masowej eksterminacji.
Według Paula Johnsona, brytyjskiego historyka, w latach 1933-1945 istniały 1634 obozy koncentracyjne oraz ich filie i ponad 900 obozów pracy

 

Obóz Sachsenchausen–Oranienburg został zbudowany przez więźniów KL Esterwegen na obszarze zamkniętym w równoramiennym trójkącie w środku podstawy którego umieszczono wieżę A z bramą wejściową. Później obóz rozbudowywano. Warunki pracy i życia odpowiadały koncepcji „wyniszczenia przez pracę”.

SS uważała Sachsenhausen, za H. Himmlerem, za wzorcowy obóz pod względem organizacyjnym. Stąd już w 1938 r. w wydzielonych budynkach na terenie obozu został pomieszczony Inspektorat Obozów koncentracyjnych (Inspektion der Konzentrationslager), zarządzający wszystkimi niemieckimi obozami koncentracyjnymi, w tym również zlokalizowanymi w okupowanej Polsce. Szkoliło się tu wielu komendantów i wysokich funkcjonariuszy SS, którzy później obejmowali funkcje w innych obozach (m.in. Rudolf Höss – późniejszy komendant KL Auschwitz).

W obozie Sachsenhausen dokonywano zbrodniczych eksperymentów medycznych na więźniach, które często kończyły się śmiercią lub kalectwem. Między innymi w 1941 r. przeprowadzono tu na jeńcach sowieckich próby masowego uśmiercania przy pomocy gazu w zaadaptowanych do tego celu ciężarówkach, których potem używano m.in. w ośrodku zagłady Kulmhof i w KL Majdanek. W 1942 roku zbudowano komorę gazową, krematoria i izbę przeznaczoną do egzekucji przez rozstrzelanie.

Na początku 1945 roku w obozie znajdowało się prawie 60 000 więźniów, a dalsze 20 000 w podobozach. Po przekroczeniu Odry przez Armię Czerwoną, rozpoczęto ewakuację obozu w dniu (1 lutego 1945). Więźniów niezdolnych do marszu wymordowano, innych popędzono w „marszach Śmierci” do innych obozów, m.in. do KL Mauthausen-Gusen oraz Bergen-Belsen. Na początku kwietnia 1945 r. obóz został zbombardowany przez lotnictwo alianckie (ze względu na fabrykę granatników). Zginęło około 800 więźniów.

Obozowi podlegała ponad setka podobozów i komand zewnętrznych. Więźniowie byli używani do pracy niewolniczej dla niemieckich przedsiębiorstw, m.in. zakładów lotniczych Heinkel w Oranienburgu czy fabryki Siemens, lub AEG w niedalekim Berlinie.

Polacy byli, obok Austriaków, pierwszymi obcokrajowcami, którzy tu zostali osadzeni. Pierwszy transport więźniów z okupowanej Polski wyruszył do obozu z warszawskiego więzienia Pawiaka już 2 maja 1940 roku. Niemcy skierowali do niego ośmiuset więźniów politycznych z grona polskiej inteligencji aresztowanych w ramach Intelligenzaktion. W 1941 r. do obozu trafiła grupa łódzkiej młodzieży męskiej, aresztowana w maju 1940 r. podczas dużej akcji represyjnej łódzkiego gestapo przeciwko niej. Najpierw osadzono ich w KL Dachau.

Więźniami tego obozu byli również Ślązacy – powstańcy śląscy sprzed wojny, osadzeni tam i zamordowani w okresie drugiej wojny światowej.

Przeciętnie w obozie przebywało około 50 000 – ogółem przez KL Sachsenhausen i jego filie przeszło ich ponad 200 000, z których dziesiątki tysięcy zginęły, choć dokładną liczbę ofiar trudno ustalić.

Więźniów wykorzystywano do pracy niewolniczej, podczas której byli oni mordowani oraz umierali z wycieńczenia i chorób.

 

Na podstawie informacji z dzieje pl, wikipedia

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.